زنجبیل و خواص آن
در گذشته که استفاده از داروهای شیمیایی چندان رواج نداشت و البته تعداد این داروها هم انگشت شمار بود، مردم برای درمان انواع بیماری ها از داروهای طبیعی استفاده می کردند. این روند در طی سال های اخیر دوباره اوج گرفته است و مردم برای کاهش عوارض جانبی داروهای شیمیایی به داروهای طبیعی روی آورده اند. زنجبیل یکی از این داروهای طبیعی است که هزاران سال است در فرهنگ های مختلف در طب سنتی برای درمان مشکلات و انواع بیماری ها به کار برده می شود.
در این مقاله قرار است تاریخچه گیاه زنجبیل، مواد مغذی موجود در آن، نقش زنجبیل در طب سنتی و همچنین خواص آن را بررسی کنیم.
زنجبیل چیست
زنجبیل گیاهی از خانواده هل و زردچوبه است که دارای ساقه های برگ مانند و گل های زرد یا سفید رنگ است و از ریشه آن به عنوان ادویه و چاشنی در آشپزی استفاده می شود. این ادویه یا همان ریشه گیاه زنجبیل معمولا به صورت تازه یا خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد. زنجبیل در جزایر جنوب شرقی آسیا کشف شده و تنها از شیوه تجاری وارد سایر قاره ها شده است.
از گیاه زنجبیل می توانید به صورت تازه، ترشی، خشک شده و یا پودر در تهیه انواع غذاها استفاده کنید. در آشپزی آسیایی از ریشه زنجبیل برای پخت غذاهای گوشتی و غذاهای دریایی استفاده می شود. در آشپزی غربی نیز یک ادویه محبوب در پخت کیک، کلوچه و نان است. البته در تهیه چای زنجبیل و قهوه هم از آن استفاده می شود.
زنجبیل تازه دارای طعم تند و کمی شیرین است و بوی بسیار قوی نیز دارد، اما پودر زنجبیل طعم ملایم تری نسبت به زنجبیل تازه دارد. زنجبیل فقط در آشپزی استفاده نمی شود بلکه یکی از مهم ترین داروهای گیاهی در طب سنتی است. در صنعت از زنجبیل به عنوان ماده خشبو کننده در صابون ها و مواد آرایش استفاده می شود. یکی از مواد شیمیایی موجود در زنجبیل نیز به عنوان جزئی از ترکیب داروهای مسهل، ضد نفخ و آنتی اسید استفاده می شود.
تاریخچه زنجبیل
گیاه زنجبیل بیشتر در کشورهای چین، هند، استرالیا، کارائیب و سایر مناطق گرمسیری رشد می کند. نام زنجبیل از کلمه انگلیسی
gingivere گرفته شده است. این گیاه بیش از 5000 سال توسط چینی ها و هندی ها به عنوان یک ریشه نیرو بخش برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شد. گیاه زنجبیل در حال حاضر در تمامی مناطق گرمسیری مرطوب رشد می کند، البته بزرگترین تولید کننده زنجبیل در دنیا کشور هند است.
در گذشته های دور از زنجبیل به عنوان یک ماده معطر استفاده می شد و در کشور هند یک ماده تجاری بسیار مهم بود. زنجبیل بیش از هر ادویه دیگری در طول تاریخ معامله شده است. این گیاه حدود 2000 سال پیش به امپراطوری روم صادر شد و در آنجا به دلیل خواص دارویی آن، به یک ماده ارزشمند تبدیل شد. پس از سقوط امپراطوری روم، زنجبیل به کالای مورد علاقه اروپایی ها تبدیل شد و تا قرن ها تجارت آن در دست تاجران عرب بود.
زنجبیل در طب سنتی
زنجبیل از دیرباز به عنوان یک داروی مهم در طب سنتی آسیا به ویژه در کشور چین مورد استفاده قرار می گرفت. این گیاه مهم دارای ترکیبات مفیدی است که آن را به یک ماده موثر در درمان انواع بیماری ها تبدیل کرده اند.
زنجبیل و ترکیبات کلی آن مانند آهن، منیزیم، کلسیم، ویتامین
C، فلاونوئیدها، ترکیبات فنولیک و پارادول ها به عنوان داروی گیاهی برای درمان مشکلات مختلف از جمله استفراغ، درد و علائم سرماخوردگی مورد استفاده قرار می گیرند. ترکیبات موجود در گیاه زنجبیل دارای فعالیت ضدالتهابی و ضد درد هستند، همچنین با قند خون، تومور، لخته شدن خون، آپوپتوز و سمیت سلولی مبارزه می کنند.
ریشه گیاه زنجبیل عموما برای درمان آرتروز، گرفتگی عضلات، رگ به رگ شدن عضلات، گلو درد، روماتیسم، درد عضلانی، استفراغ، یبوست، سوء هاضمه، فشار خون بالا، زوال عقل، تب و بیماری های عفونی مورد استفاده قرار می گیرد.
خاصیت دارویی زنجبیل بیشتر مربوط به وجود فنول ها، فلاونوئیدها و فیتوکامپاندهای فعال آن مانند
gingerol و
shogaol که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند، می باشد.
نقش زنجبیل در رژیم غذایی ورزشکاران
زنجبیل یکی از بخش های مهم در رژیم غذایی ورزشکاران است که می تواند گردش خون را در قلب و عروق افزایش دهد و با کاهش کلسترول
LDL در عروق، جریان خون را تحریک کند تا سلول ها به اکسیژن، مواد معدنی و ویتامین ها دسترسی بهتری داشته باشند. مصرف زنجبیل قبل از شروع تمرینات سنگین یا ورزش های تهاجمی و شدید و ورزش هایی مانند شنا و دویدن از بروز سرگیجه و تهوع بعد از تمرین جلوگیری می کند.
ورزش می تواند در بدن استرس اکسیداتیو ایجاد کند و باعث عدم تعادل بین رادیکال های آزاد مضر و آنتی اکسیدان های طبیعی در بدن شود. ورزشکاران برای کاهش این عدم تعادل و اصلاح استرس اکسیداتیو باید از آنتی اکسیدان های طبیعی مانند زنجبیل استفاده کنند.
یکی از مهم ترین فواید زنجبیل برای ورزشکاران افزایش اشتها است، کاهش اشتهای بعد از تمرین یکی از بزرگترین مشکلات ورزشکاران استقامتی است که عواقب خطرناکی می تواند برای آن ها داشته باشد، از این رو مصرف زنجبیل می تواند اشتهای ورزشکاران را پس از تمرین افزایش داده، تا بتوانند تغذیه مناسب داشته باشند.
زنجبیل دارای خاصیت ضد التهابی است و می تواند به کاهش درد عضلات و درد مفاصل پس از تمرین کمک کند. محققان گروه تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طی یک مطالعه بالینی در مورد زنان ورزشکار جوان دریافتند؛ مصرف زنجبیل می تواند تا میزان زیادی درد عضلانی پس از تمرین را کاهش دهد. همچنین به افزایش شاخص توده بدنی نیز کمک می کند.
البته به یاد داشته باشید در روز نباید بیش از 4 گرم زنجبیل مصرف کنید زیرا می تواند عوارض جانبی داشته باشد.
خواص زنجبیل برای سلامتی
کمک به کاهش قند خون
زنجبیل دارای ترکیباتی است که به کاهش قند خون و مبارزه با دیابت کمک می کنند. مطالعات نشان می دهند که مصرف زنجبیل به بدن شما کمک می کند تا از انسولین بهتر استفاده کند و قند خون را برای مدت طولانی کنترل کند.
ترکیبات فعال موجود در ریشه زنجبیل می توانند بدون استفاده از انسولین، جذب گلوکز به سلول های عضلانی را افزایش دهند و به کنترل سطح قند خون در افراد دارای قند خون بالا کمک کنند.
زنجبیل جزو مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین است که به آرامی برای آزاد کردن گلوکز تجذیه می شود و مصرف مداوم آن در بیماران دیابتی به افزایش انسولین کمک می کند.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
زنجبیل از دیرباز یک ماده موثر برای کاهش درد و ناراحتی معده بوده است. این گیاه یک ماده مغذی عالی است که گازهای اضافی دستگاه گوارش را از بین می برد و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و حرکات منظم روده ها کمک می کند.
مصرف زنجبیل قبل از غذا می تواند به بهبود هضم غذا کمک کند و سوء هاضمه را درمان کند.
کاهش حالت تهوع
ریشه زنجبیل یکی از داروهای گیاهی موثر در کاهش تهوع صبحگاهی، استفراغ و درمان حالت تهوع خفیف است. مطالعات نشان می دهند مصرف زنجبیل در زنان باردار تا حد زیادی تهوع صبحگاهی، سرگیجه و سایر مشکلات گوارشی دوران بارداری را کاهش می دهد.
توجه داشته باشید که مصرف زنجبیل در دوران بارداری حتما باید با مشورت پزشک انجام شود و مصرف خودسرانه و بیش از حد آن می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.
زنجبیل همچنین ممکن است تهوع و استفراغ بعد از عمل را تسکین دهد و در کاهش علائم بیماران سرطانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند موثر باشد.
کمک به کاهش درد قاعدگی
یکی از موثرترین داروهای گیاهی در کاهش درد قاعدگی، ریشه گیاه زنجبیل است. در بین تحقیقاتی که در مورد خواص آرامبخش زنجبیل انجام شده است، تاثیر این گیاه در کاهش درد قاعدگی در زنان بیشتر مورد توجه بوده است.
استفاده از پودر زنجبیل یا چای زنجبیل می تواند در تسکین درد قاعدگی کمک کننده باشد. ناگفته نماند که مصرف زنجبیل همراه با مسکن هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می تواند در اثر گذاری این داروها اختلال ایجاد کند، ضمن اینکه خاصیت تسکین دهندگی خودش نیز تحت تاثیر قرار بگیرد.
جلوگیری از بیماری های قلبی
عصاره زنجبیل می تواند به درمان بیماری های قلبی و عروقی کمک کند، حتی از بروز برخی از بیماری های قلبی نیز جلوگیری کند. خاصیت ضد پلاکت زنجبیل می تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند و تاثیرات مفیدی برای بدن داشته باشد. همچنین مصرف عصاره زنجبیل به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی به کاهش بروز ناهنجاری های قلبی در افراد مبتلا به دیابت کمک می کند.
ترکیبات ضد التهابی موجود در زنجبیل نیز می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی مزمن را کاهش دهند. علاوه بر این مصرف روزانه زنجیل در کاهش سطح کلسترول
LDL تاثیر قابل توجهی دارد، و خطر سکته قلبی را کاهش می دهد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
برخی مطالعات نشان می دهند که مولکول های زیست فعال موجود در زنجبیل ممکن است رشد برخی سرطان ها مانند سرطان روده بزرگ، سرطان معده، سرطان تخمدان، سرطان کبد، سرطان پوست و سرطان سینه و پروستات را کندتر کند.
مصرف زنجیل در اشکال مختلف می تواند فعالیت های سلولی که باعث تغییر
DNA، مرگ سلولی و تکثیر سلول های سرطانی می شوند را کاهش دهد. همچنین این ماده می تواند در افزایش حساسیت تومورها به درمان هایی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی کمک کند.
کمک به کاهش وزن
زنجبیل یک ماده غذایی ترموژنیک است که می تواند با سوزاندن چربی های ذخیره شده بدن، دمای بدن را بالا ببرد و در نتیجه باعث افزایش سوخت و ساز بدن و کاهش ذخیره چربی شود. علاوه بر این زنجبیل مقدار زیادی فیبر دارد که به افزایش متابولیسم بدن کمک می کند.
کمک به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
خاصیت ضد التهابی زنجبیل به کاهش علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مانند گلودرد و خارش گلو کمک می کند. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد زنجبیل سیستم ایمنی بدن را برای از بین بردن ویروس ها تحریک می کند و زمان بهبودی را در بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا کاهش می دهد.
تهیه شده توسط تیم محتوای فروشگاه آنلاین میوه و سبزیجات میوری
خرید اینترنتی زنجبیل از فروشگاه آنلاین میوه سبزیجات مواد غذایی و محصولات ارگانیک میوری 
