ارگانیک یا شیمیایی مسئله این است!
حتما شما هم مثل من این روزها کلمه
ارگانیک را زیاد شنیده اید، اما این کلمه چه معنایی دارد و در مورد چه محصولاتی بکار می رود؟ کلمه
ارگانیک ریشه لاتین
(organikos) دارد و به معنای "دور از کود و آفت کش شیمیایی" است. بنابر این محصولات ارگانیک به محصولاتی گفته می شود که بدون استفاده از کودهای شیمیایی، سموم و آفت کش ها شیمیایی تولید می شوند.
با توجه به تغییرات آب و هوایی گسترده، افزایش اهمیت سلامت رژیم غذایی و مشکلاتی که باعث انقراض حیوانات و نابودی حیات وحش شده اند، نیاز به تولید مواد غذایی سالم در راستای کاهش تولید گازهای گلخانه ای و محافظت از حیوانات افزایش یافته است.
اما مسئله به همین سادگی ها هم نیست، تولید محصولات
ارگانیک نیازمند تعهد و توجه و رعایت استانداردهای کشاورزی ارگانیک است، این استانداردها در نقاط مختلف جهان متفاوت هستند، اما به طور کلی کشاورزی ارگانیک روش هایی دارد که باعث حفظ منابع چرخه محیط زیست، حفظ تعادل اکوسیستم و تنوع زیستی می شوند.
تفاوت محصولات ارگانیک و غیر ارگانیک
مواد شیمیایی
غذاهای
ارگانیک به عنوان غذاهایی تعریف می شوند که بدون استفاده از کودهای شیمیایی، لجن فاضلاب ، پرتودهی ، مهندسی ژنتیک ، سموم دفع آفات یا مواد دارویی رشد می کنند. سموم دفع آفات مواد شیمیایی یا كنترلی هستند كه برای از بین بردن حشرات ، علفهای هرز و آفات قارچی كه به محصولات زراعی آسیب می رساند ، ساخته شده اند.
بنابر این محصولات غیر ارگانیک به طور مستقیم یا غیر مستقیم توسط کودهای شیمیایی، آفت کش های شیمیایی، مهندسی ژنتیک و غیره تولید می شوند.
ظاهر
دیگر تفاوت محصولات
ارگانیک و غیر ارگانیک ظاهر این محصولات است. بسیاری از افراد عقیده دارند محصولات ارگانیک از لحاظ ظاهری شبیه به میوه ها و سبزیجات موجود در باغچه های خانه هستند و شکل نامتقارن، کوچک و حتی رنگ های متفاوتی نیز دارند.
دلیل این تفاوت ظاهری این است که محصولات غیر ارگانیک معمولا از لحاظ ژنتیکی دستکاری می شوند و توسط کودهای شیمیایی که رشدشان را چندین برابر می کنند پردازش می شوند. ضمن اینکه این محصولات در زمان عرضه به بازار از نظر سایز مطابق استانداردها جداسازی می شوند. پس این تفاوت ظاهری یک مسئله کاملا طبیعی است.
مواد مغذی
از لحاظ مواد مغذی چندان تفاوتی میان غذاهای
ارگانیک و غیر ارگانیک وجود ندارد، اما مطالعات اخیر ثابت کرده اند که آنتی اکسیدان موجود در محصولات ارگانیک حدود 69% بیشتر از محصولات غیر ارگانیک است. به دلیل اهمیتی که آنتی اکسیدان ها در پیشگیری و درمان موفقیت آمیز بیماری های مزمن - مانند بیماری های قلبی ، بیماری های عصبی و سرطان - دارند ، این تفاوت ها نباید آسان گرفته شوند. همچنین مطالعات نشان داد که غذاهای ارگانیک به میزان قابل توجهی کادمیوم کمتر (یک فلز سمی) و باقیمانده سموم دفع آفات دارند.
حال با توجه به ضررهایی که خوردن غذاهای غیر ارگانیک و حاوی سموم دفع آفات دارند، اگر قرار باشد بین غذاهای ارگانیک و غیر ارگانیک یک انتخاب درست داشته باشید مطمئنا غذاهای ارگانیک گزینه بهتری هستند.
کدام محصولات غیر ارگانیک بیشتر در معرض سموم دفع آفات قرار دارند؟
از آنجا که اجتناب از مصرف غذاهای غیر
ارگانیک کاری نسبتا غیر ممکن است، اما می توان تا حدودی قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات را محدود کرد. برخی از مواد غذایی غیر ارگانیک بیشتر از سایرین در معرض کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات قرار دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم. دانستن لیست این محصولات به شما کمک می کند تا از جایگزین ارگانیک این محصولات استفاده کنید یا حداقل استفاده از آن ها را کاهش دهید. این محصولات عبارتند از:
- سیب
- توت فرنگی
- انگور
- کرفس
- هلو
- اسفناج
- فلفل دلمه ای شیرین
- خیار
- گوجه فرنگی گیلاسی
- نخود فرنگی
- سیب زمینی
البته این بدان معنا نیست که سایر محصولات غیر ارگانیک کاملا سالم هستند و مشکلی ندارد، بلکه محصولات لیست بالا خطر بیشتری برای سلامتی دارند.
دلایل گران بودن محصولات ارگانیک
شاید در نگاه اول اینطور به نظر برسد که محصولات ارگانیک باید ارزان تر از محصولات غیر ارگانیک باشند زیرا هزینه مواد شیمیایی، سموم دفع آفات و آنتی بیوتیک ها از لیست هزینه های پرورش این محصولات حذف می شود. با این حال محصولات ارگانیک بین 20 تا 100 درصد نسبت به محصولات معمولی و غیر ارگانیک گران تر هستند. این اختلاف قیمت دلایل زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
در کشاورزی معمول و متعارف کشاورزان از مواد شیمیایی و سموم برای دفع حشرات و علف های هرز استفاده می کنند به این ترتیب هم محصولات سریع تر رشد می کنند و هم دفع حشرات و سموم با هزینه کمتری انجام می شود. حال اینکه کشاورزان ارگانیک برای جداکردن علف های هرز، دفع آفات و غیره مجبورند کارگران بیشتری استخدام کنند و به تبع آن هزینه ها نیز افزایش پیدا می کنند.
افزایش تقاضا برای محصولات ارگانیک افزایش پیدا کرده اما منابع تولید همچنان محدود هستند، در واقع تنها 0.9 درصد از کل زمین های کشاورزی جهان محصولات ارگانیک تولید می کنند، پس کمبود محصولات ارگانیک یکی دیگر از دلایل گرانی آن ها می باشد.
برخلاف کشاورزی معمول که از کود شیمیایی ارزان استفاده می کنند، کشاورزان ارگانیک از کمپوست و کود حیوانی استفاده می کنند که حمل و نقل آن گران تمام می شود.
اگر محصولات ارگانیک پس از برداشت در مجاورت محصولات غیر ارگانیک قرار بگیرند آلوده می شوند، پس باید برداشت، نگهداری و حمل و نقل این محصولات به روش ویژه انجام شود که هزینه های زیادی در بر دارد.
کشت و عرضه محصولات ارگانیک کار ساده ای نیست و نیازمند گواهینامه ارگانیک است که هزینه دریافت آن نسبت به گواهی معمولی بیشتر است، علاوه بر این هزینه های بازرسی مداوم و نگهداری سوابق به هزینه ها اضافه می شود.
با توجه به موارد ذکر شده و بسیاری موارد دیگر که در اینجا اشاره نشده است، گران بودن محصولات ارگانیک نسبت به محصولات غیر ارگانیک امری طبیعی است.
آیا واژه ارگانیک فقط مخصوص محصولات کشاورزی است؟
پاسخ منفی است، اصطلاح ارگانیک فقط مختص محصولات کشاورزی نیست، محصولات دامی مانند گوشت، شیر، تخم مرغ، محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات دارویی نیز شامل محصولات ارگانیک می شوند.
به طور مثال گوشت ارگانیک به گوشتی گفته می شود که تمامی مراحل رشد، تغذیه و پرورش دام به صورت طبیعی و بدون هورمون و مواد شیمیایی انجام شود، حتی علوفه مورد استفاده دام نیز باید به صورت ارگانیک تهیه شود.
چگونه مطمئن شویم یک محصول واقعا ارگانیک است؟
از آنجایی که محصولات ارگانیک اغلب کمی گران هستند. بنابراین احتمالاً می خواهید مطمئن شوید که مواد غذایی واقعاً مطابق با استانداردهای ارگانیک پرورش یافته اند یا خیر! اما چطور می توان مطمئن شد که یک محصول واقعا ارگانیک است؟
اولین چیزی که در مورد محصولات ارگانیک باید بررسی شود آرم یا لوگو ارگانیک است، محصولاتی که دارای لوگو ارگانیک هستند کاملا تضمین شده می باشند.
گواهی کنترل کیفیت نیز از مواردی است که نشان می دهد یک محصول واقعا ارگانیک است.
به طور کلی در ایران محصولات ارگانیک وارداتی دارای یک نشان سبز رنگ بزرگ هستند، محصولاتی هم که در کشورتولید می شوند دارای لوگوی شرکت گواهی دهنده و همچنین لوگوی
انجمن ارگانیک ایران می باشند.
محصولات ارگانیک را از کجا تهیه کنیم؟
بسیاری از فروشگاه ها با سوء استفاده از نام
ارگانیک محصولاتشان را تا چندین برابر گران تر به فروش می رسانند، لذا در مورد مکان خرید بیشتر دقت کنید و سعی کنید فروشگاه های مختلف را با هم مقایسه کنید.
به طور کلی محصولات ارگانیک را می توانید از فروشگاه های بزرگ میوه و تره بار معتبر یا از طریق
فروشگاه آنلاین معتبر خریداری کنید.